Senet, bir borcun yazılı belgeyle tespit edildiği ve ibraz eden kişiye belirli bir bedel ödeme vaadinde bulunulan kıymetli evraktır. Ticaret hayatında yaygın olarak kullanılan senetler, alacak ve borç ilişkilerini güvence altına almak için önemli bir araçtır.
Ancak, her senedin geçerli kabul edilmesi için bazı zorunlu unsurlar barındırması gerekir. Bu yazıda, senette bulunması gereken unsurları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Zorunlu Unsurlar:
Senette bulunması gereken zorunlu unsurlar şunlardır:
- “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” Kelimesi:Senet metninde, senedin bono veya emre yazılı senet olduğunu belirten “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” ibaresi açıkça yer almalıdır.
- Kayıtsız ve Şartsız Bedel Ödeme Vaadi:Senette, lehtara belirli bir bedelin kayıtsız ve şartsız olarak ödeneceğine dair net bir ifade bulunmalıdır. Bedel, rakam ve yazı ile açıkça belirtilmelidir.
- Vade:Senet, belirli bir vadede ödenecek şekilde düzenlenmelidir. Vade, gün, ay ve yıl olarak açıkça belirtilmelidir. Belirli bir vadenin belirtilmediği senetler “vadesiz senet” olarak kabul edilir ve her zaman ibraz edildiğinde ödenebilir.
- Ödeme Yeri:Senette, bedelin nerede ödeneceğine dair net bir ifade bulunmalıdır. Ödeme yeri, adres veya şehir bilgisi ile belirtilmelidir.
- Lehtar:Senette, bedelin kimin lehine ödeneceğine dair net bir ifade bulunmalıdır. Lehtar, gerçek veya tüzel bir kişi olabilir.
- Düzenleme Tarihi:Senette, senedin düzenlendiği tarih gün, ay ve yıl olarak açıkça belirtilmelidir.
- Muhatabın (Borçlunun) İmzası:Senette, bedelin ödenmesinden sorumlu olan muhatabın (borçlunun) imzası bulunmalıdır. İmza, bizzat muhatap tarafından atılmalı veya yetkili temsilcisi tarafından yetki belgesi ile atılmış olmalıdır.
Alternatif Zorunlu Unsurlar:
Bunlara ek olarak, senette bulunması gereken bazı alternatif zorunlu unsurlar da vardır:
- Vade Kaydı:Vade, senette belirtilmemiş olsa bile, senet düzenleme tarihinden itibaren 3 ay sonra ödenecek olarak kabul edilir.
- Faiz Şartı:Senette faiz ödeneceğine dair bir şart bulunmasa bile, senet vadesinde ödenmezse yasal faiz işler.
- Menfi Emre Kaydı:Senette “menfi emre kaydı” bulunmadıkça, senet devredilebilir ve lehtar tarafından üçüncü kişilere ciro edilebilir.
- Senedi Ödeyecek Üçüncü Kişinin Adresi:Senette, bedelin üçüncü bir kişi tarafından ödeneceğine dair bir şart varsa, bu üçüncü kişinin adı ve adresi de senette belirtilmelidir.
- Protestodan Muafiyet Kaydı:Senette “protestodan muafiyet kaydı” bulunmadıkça, senet vadesinde ödenmezse protesto edilerek icra takibi başlatılabilir.
- Yabancı Para Borçlarında Aynen Ödeme Kaydı:Senet yabancı para cinsinden düzenlenmişse, senette “aynen ödeme kaydı” bulunmadıkça, borçlu Türk Lirası olarak ödeme yapabilir.