HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN 0 541 485 92 48

Meşru Müdafaa

Meşru müdafaa, hukuka aykırılığı ortadan kaldıran nedenlerden biridir. TCK m.25/1-Gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez. Yasal savunmanın, hukuki temeli, insanın kendisini koruma iç güdüsüdür. Kişinin kendisini savunmasını hukuk kurallarıyla yasaklamak olası değildir.

Yasal Savunmanın Koşulları

  • Haksız saldırı bulunmalı,

Yasal savunmadan söz edilebilmesi için, ortada bir saldırı bulunmalıdır. Saldırı sayılan bir hareket yoksa buna karşı savunma yapma zorunluluğu ve dolayısıyla yasal savunma da gerçekleşmez. Saldırı kişinin hukuken korunan haklarına yönelik, zarar verici hareketlerdir. Saldırı maddi nitelikte olmalıdır. Hakaret ve sövme gibi maddi olmayan saldırılar yasal savunma nedeni olamaz. Ancak, saldırının mutlaka cebir ve şiddet içermesi gerekmez. Kişinin herhangi bir araç ile kendini bilemeyecek veya savunmayacak hale getirilmesi de, cebir ve şiddet sayılır (TCK m148/3).

Saldırının insandan kaynaklanması gerekir. Hayvanların saldırısına karşı, yasal savunmadan söz edilemez. Saldırı, meşru savunma esnasında var olmalıdır. Gelecekteki bir saldırı bu kavrama girmez. Saldırı sona ermişse, artık yapılan hareketler savunma kapsamına girmez. Gerçekleşmesi muhakkak olan bir saldırı tehlikesi, savunmayı haklı kılar.

Nitekim Yargıtay içtihatlarına paralel olarak 5237 sayılı Türk Ceza Yasası’nda yasal savunmaya esas teşkil edebilecek haksız saldırının üç hali açıkça gösterilmiştir (TCK m.25/1):

1-Gerçekleşen saldırı,

2-Gerçekleşmesi muhakkak olan saldırı,

3-Tekrarı muhakkak olan saldır.

  • Saldırı hakka yönelik olmalı,

Yasal savunmanın konusu olabilecek haklar, yaşama hakkı, vücut bütünlüğü kadar; kişi özgürlüğüne, cinsel özgürlüğe ilişkin haklar veya konut dokunulmazlığı hakkıdır.

  • Savunmada zorunluluk bulunmalı

Yasa’da saldırıyı “o anda… defetmek zorunluluğu”ndan söz edilmiştir. Failin suç oluşturan savunma hareketlerini yapmaksızın saldırıdan kurtulması olanaklı ise savunmada zorunluluktan söz edilemez ve bu savunma hukuka uygun görülemez.

  • Saldırı ile savunma orantılı olmalı

Saldırı ile savunma arasında, hal ve koşullara göre bir orantı bulunmalıdır. Savunmanın hukuka uygun olması bu koşulun gerçekleşmesine bağlıdır.

Savunmada kullanılan araç ile saldırıda kullanılan araç arasında bir orantı bulunması gerekir.

Yasal savunmada sınır aşılsa da, bu durum mazur görülebilecek bir heyecan, korku veya telaştan ileri gelmişse fail cezalandırılamaz. Ancak, bu halde beraat değil, kusurun bulunmaması dolayısıyla ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilecektir.

Stj. Av. DİLAN ECEM CEYLAN

HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN 0 541 485 92 48