Yürütmenin durdurulması kararı, idari yargıda oldukça önemli bir yere sahip olan ve iptal davası ile birlikte talep edilen bir ara karardır. Bu karar, dava konusu idari işlemin uygulanmasını, dava sonuçlanana kadar geçici olarak durduran ve işlemin tüm hukuki sonuçlarını askıya alan bir tedbir mahiyeti taşır.
Amaç, hukuka aykırı olduğu açık olan veya telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabilecek nitelikteki idari işlemlerin yarattığı olumsuz etkileri önlemek ve adil yargılanma hakkını korumaktır.
Yürütmenin Durdurulması Kararının Şartları:
Yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için İdari Yargılama Usul Kanunu’nun 27. maddesinde belirtilen şartların cumulatif olarak gerçekleşmesi gerekir. Bu şartlar şunlardır:
- Dava Konusu İdari İşlemin Kesin ve İcrai Olması: Kararın konusu, kesinleşmiş ve icra edilebilir nitelikte bir idari işlem olmalıdır. Hazırlık veya araştırma aşamasında olan işlemler hakkında yürütmenin durdurulması kararı verilemez.
- Dava Açılmasının Mümkün Olması: Yürütmenin durdurulması kararı için dava açma süresi geçmemiş olmalıdır. Geçmiş sürelere ilişkin işlemler hakkında bu karar verilemez.
- Yeterli Sebebin Bulunması: Mahkemenin, dava konusu işlemin hukuka aykırılık ihtimalinin yüksek olduğunu ve bu işlemin uygulanmasının telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabileceğini gösteren yeterli delillere sahip olması gerekir.
- Kamu Yararının Gözden Geçirilmesi: Mahkeme, yürütmenin durdurulması kararının kamu yararıyla çelişmediğini de incelemelidir.
Yürütmenin Durdurulması Kararına İtiraz:
İdari işlemin muhatabı veya ilgili diğer kişiler, yürütmenin durdurulması kararına karşı İdari Yargılama Kurulu’na itiraz hakkına sahiptir. İtiraz, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır. Kurul, itirazı inceleyerek yürütmenin durdurulması kararının kaldırılması, değiştirilmesi veya korunması yönünde karar verir.
Yürütmenin Durdurulması Kararının Sonuçları:
Yürütmenin durdurulması kararı verilmesi halinde, dava konusu idari işlemin uygulanması geçici olarak durur ve işlemin tüm hukuki sonuçları askıya alınır. Bu durum, işlemin tesis ettiği yeni durumu ortadan kaldırır ve eski hukuki duruma geri dönülmesini sağlar.
Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilecek Bazı Durumlar:
- Bir kamulaştırma işleminin hukuka aykırı olduğu ve taşınmazın sahibinin telafisi güç veya imkansız zararlara uğrayabileceği durumlar,
- Bir ruhsatın iptaline ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu ve işletmenin faaliyetinin durdurulmasının telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabileceği durumlar,
- Bir memurun disiplin cezasına çarptırılması işleminin hukuka aykırı olduğu ve memurun görevinden uzaklaştırılmasının telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabileceği durumlar.
Yürütmenin Durdurulması Kararı Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Yürütmenin durdurulması kararı, dava konusu idari işlemin iptal edilmesi anlamına gelmez. Bu karar sadece işlemin uygulanmasının geçici olarak durdurulmasını sağlar. Dava sonunda mahkeme, işlemin iptaline veya reddedilmesine karar verebilir.
Yürütmenin durdurulması kararı, istisnai bir tedbirdir ve her dava için verilemez. Mahkeme, bu kararı verirken yukarıda açıklanan şartları titizlikle incelemelidir.
Yürütmenin durdurulması kararı hakkında daha detaylı bilgi için bir avukata danışmanız faydalı olacaktır.