Akıl hastalığı nedeniyle boşanma, Türk Medeni Kanunu’na göre, eşlerin boşanma sebeplerinden biridir. Evlilik birliği içinde akıl hastalığı nedeniyle yaşanan sorunlar, boşanma davası açılması için hukuki bir zemin oluşturabilir. Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davaları, belirli şartlara ve yasal düzenlemelere tabidir. İşte bu konuda dikkate alınması gereken önemli noktalar:

1. Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Sebebi

Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesi akıl hastalığını boşanma sebebi olarak kabul etmektedir. Maddeye göre, akıl hastalığı nedeniyle eşlerin birlikte yaşaması çekilmez hale gelmişse, diğer eş boşanma talep edebilir. Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için aşağıdaki şartlar gereklidir:

  • Akıl Hastalığının Devam Etmesi: Akıl hastalığı sürekli ve tedavi edilemez olmalıdır. Geçici bir akıl hastalığı veya tedavi edilebilir hastalıklar bu sebep kapsamında yer almaz.
  • Birlikte Yaşamanın Çekilmez Hale Gelmesi: Akıl hastalığı nedeniyle evlilik birliği sürdürülemez hale gelmeli, taraflar arasındaki yaşam koşulları büyük oranda olumsuz etkilenmelidir. Örneğin, hastalığın fiziksel ya da psikolojik şiddete yol açması, maddi ve manevi olarak evliliği çekilmez hale getirmesi gibi durumlar söz konusu olabilir.
  • Akıl Hastalığının Kanıtlanması: Akıl hastalığının varlığı, tedavi edilmez olduğu ve yaşamı etkileyen bir durum oluşturduğunun ispat edilmesi gerekir. Bu noktada, sağlık raporu ve uzman hekim raporları önemli deliller arasında yer alır.

2. Boşanma Davasında İspat Yükü

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açıldığında, davayı açan tarafın hastalığın varlığını ve bu durumun evliliği nasıl etkilediğini ispat etmesi gerekir. Bu ispat için:

  • Sağlık raporları: Hastanın tedavi geçmişi ve mevcut durumu hakkında bir psikiyatrist ya da uzman doktor raporu istenebilir.
  • Tanık beyanları: Evlilik birliği içerisindeki olumsuz etkiler tanıklar tarafından da ifade edilebilir.
  • Hastalık geçmişi ve tedavi süreci: Hastalığın devamlılığı, tedavi edilemez olması gibi durumlar, boşanma davasının sonucunu etkileyebilir.

3. Tedavi Edilebilen Akıl Hastalıklarında Durum

Akıl hastalığı geçici veya tedavi edilebilen bir durum ise, Türk Medeni Kanunu buna dayalı olarak boşanma kararı verilmesine engel teşkil edebilir. Ancak, hastalık sürecinde eşin tedaviye karşı direnci veya tedavi edilmez bir hale gelmiş olması durumu, boşanmayı gerektiren bir sebep olabilir.

  • Tedavi edilmez akıl hastalığı: Evliliği sürdürülemez hale getiren, tedaviye yanıt vermeyen akıl hastalıkları (örneğin şizofreni gibi ağır ruhsal hastalıklar) boşanma davası açılmasına sebep olabilir.
  • Tedavi edilebilen hastalıklar: Eğer eş tedavi olabilir ve hastalığı evliliği sürdürebilir seviyeye gelirse, boşanma talebi reddedilebilir.

4. Boşanma Kararının Etkileri

Akıl hastalığı sebebiyle boşanma kararı verildiğinde, boşanma sonrası tarafların hakları ve yükümlülükleri belirlenir. Özellikle, hastalığı nedeniyle boşanma davası açan taraf, nafaka talebinde bulunabilir veya çocuğun velayetiyle ilgili taleplerde bulunabilir.

  • Nafaka: Akıl hastalığı nedeniyle boşanma talep eden eşin tedavi masrafları ve bakım gereksinimleri göz önünde bulundurularak, nafaka talep edilebilir.
  • Çocukların Velayeti: Eğer akıl hastalığı olan eş çocukların bakımına uygun değilse, velayet genellikle diğer eşe verilir.

5. Yargıtay Kararları ve İçtihatlar

Yargıtay, akıl hastalığı nedeniyle boşanma davalarında, hastalığın varlığı ve evliliği etkileyen düzeyi üzerinde durmaktadır. Özellikle, akıl hastalığının tedavi edilemez olması, eşlerin birlikte yaşamasının çekilmez hale gelmesi gibi durumlar içtihatlarda yer almaktadır.

  • Yargıtay Kararı: Akıl hastalığı nedeniyle boşanma talebinde bulunulduğunda, Yargıtay, hastalığın evliliği sürdürülemez hale getirdiği ve tarafların birlikte yaşamasının büyük bir zorluk oluşturduğuna karar verebilir. Bununla birlikte, tedavi edilemeyen ve uzun süreli akıl hastalıkları daha güçlü bir boşanma sebebi sayılabilir.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma, yalnızca hastalığın tedavi edilemez olduğu ve evliliği sürdürülemez hale getirdiği durumlarda geçerli bir boşanma sebebidir. Bu tür davalarda, hastalığın varlığını kanıtlamak ve evliliği olumsuz etkileyen yönleri ortaya koymak önemlidir. Boşanma davalarında akıl hastalığı nedeniyle boşanma talebinin başarıyla sonuçlanabilmesi için somut deliller ve sağlık raporları gereklidir.