Sorry, this entry is only available in Turkish. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

İdare Hukuku Nedir?

İdare hukuku, devletin idari faaliyetlerini düzenleyen, idarenin bireylerle ve diğer kamu kurumlarıyla olan ilişkilerini belirleyen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, kamu hizmetlerinin düzenli ve adil bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. İdare hukuku, genel kamu yararını gözeterek devletin organlarını denetler ve bireylerin haklarını korur.

İdare Hukuku Kapsamında İdari Yargıda Görülen Davalar Nelerdir?

 

İdare hukuku kapsamında görülen davalar, idari yargının temel unsurlarını oluşturur. İdari yargıda en sık rastlanan dava türleri şunlardır:

  • İptal Davaları: Hukuka aykırı bir idari işlemin iptali için açılan davalardır.
  • Tam Yargı Davaları: İdarenin haksız eylem veya işlemleri nedeniyle bireylerin uğradığı zararın tazmini için açılan davalardır.
  • Hizmet Kusuruna Dayalı Davalar: Kamu hizmetinin eksik veya hatalı ifası nedeniyle bireylerin zarar görmesi durumunda açılan davalardır.
  • Memur Davaları: Kamu görevlilerinin atama, terfi, disiplin cezaları gibi konularda idareye karşı açtığı davalardır.

İdarenin Sorumluluk Halleri Nelerdir?

İdarenin sorumluluğu, yaptığı işlemlerden veya eylemlerden dolayı doğan zararların giderilmesini içerir. İdarenin sorumluluk halleri şunlardır:

  1. Hizmet Kusuru: İdarenin bir kamu hizmetini gereği gibi yerine getirmemesi veya aksatması sonucu doğan sorumluluktur.
  2. Kusursuz Sorumluluk: İdare, bazı durumlarda kusurlu olmasa bile doğan zararlardan sorumlu olabilir (örneğin, tehlike sorumluluğu, fedakârlığın denkleştirilmesi gibi).
  3. Kolluk Faaliyetlerinden Doğan Sorumluluk: Polis veya jandarma gibi kamu güvenliği sağlayan kurumların işlemleri nedeniyle doğan zararlar.

İdari Davalarda Süreç Ne Zaman ve Nasıl Başlatılmalıdır?

İdari davalar, idarenin aldığı bir kararın hukuka aykırı olduğuna inanıldığında başlatılabilir. İdari davaların açılması için öncelikle idari başvuru yollarının tüketilmesi gerekir.

  • İdari işlemin tebliğinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açılabilir.
  • Tam yargı davaları için ise zarar gören kişi, zararı öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde dava açmalıdır.

Ön Karar Başvurusu

Bazı durumlarda, idari davaya başvurmadan önce ilgili idari mercilere başvuruda bulunmak gerekir. Bu başvuru, idari işlemin yeniden değerlendirilmesini sağlayabilir ve dava açılmasını önleyebilir.

  • Vergi davalarında, uzlaşma başvurusu ön karar başvurusu olarak değerlendirilebilir.
  • Memur davalarında, önce idareye başvurmak zorunludur.

İdari Davalarda Yetkili Mahkemeler

İdari davaların açılacağı mahkemeler, davanın türüne ve davalı idarenin bulunduğu yere göre değişiklik gösterir. Yetkili mahkemeler şunlardır:

  • İdare Mahkemeleri: Genel idari davalara bakar.
  • Vergi Mahkemeleri: Vergi uyuşmazlıkları ile ilgili davaları görür.
  • Danıştay: Üst derece idari mahkeme olarak bazı davaları ilk derece mahkemesi olarak karara bağlar.

Bilgi Edinme Hakkı

Bilgi edinme hakkı, bireylerin kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi ve belge talep etmesini sağlar. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında vatandaşlar, idari işlemler hakkında bilgi alabilir ve şeffaflık sağlanmış olur.

İptal Davası Açılmasının Sonuçları Nelerdir?

İptal davası açıldığında, eğer mahkeme idari işlemi hukuka aykırı bulursa, işlem tamamen ortadan kalkar. İptal davasının sonuçları şunlardır:

  • İşlem hiç yapılmamış sayılır.
  • İptal edilen işlemin yerine yeni bir işlem yapılması gerekebilir.
  • Bireylerin hakları korunmuş olur ve mağduriyet giderilir.

İdare Hukukunda Süreler Nelerdir?

İdare hukukunda süreler, davaların açılması ve işlemlerin yapılması açısından büyük önem taşır. Önemli süreler şunlardır:

  • İdari dava açma süresi: 60 gün.
  • Vergi davalarında dava açma süresi: 30 gün.
  • Tam yargı davası açma süresi: 1 yıl.
  • Bilgi edinme başvurularına cevap süresi: 15 iş günü.

İdare Hukuku Avukatı

İdare hukuku avukatı, idari işlemler, kamu kurumlarıyla yaşanan hukuki sorunlar ve idari yargı süreçlerinde bireylere ve şirketlere destek sağlayan uzman hukukçulardır.

İdare hukuku avukatı:

  • İptal ve tam yargı davalarını yürütür.
  • Kamu kurumlarına karşı yapılan başvuruları yönetir.
  • İdari sözleşmelerin hazırlanmasına yardımcı olur.
  • Vergi ve idari cezalarla ilgili hukuki destek sağlar.

İdare hukuku, devletin bireyler ve kurumlarla olan ilişkilerini düzenleyen, idarenin hukuka uygun hareket etmesini sağlayan önemli bir hukuk dalıdır. İdari işlemlerle ilgili bir uyuşmazlık yaşandığında, hak kayıplarının önüne geçmek için hukuki danışmanlık almak büyük önem taşır. İdari davalar, belirli süreler içinde açılması gereken özel davalardır, bu nedenle bir idare hukuku avukatından destek almak sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar.