Evlilik birliğinin sona ermesi anlamına gelen boşanma, aile hukukunun en hassas ve önemli konularından biridir. Bu hassasiyetin farkında olan Türk Medeni Kanunu (TMK), boşanma davalarında yetkili mahkemelerin belirlenmesine ilişkin özel düzenlemeler getirmiştir. Bu yazıda, boşanma davalarında hangi mahkemelerin yetkili olduğunu ve yetkili mahkemenin nasıl belirlendiğini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Yetkili Mahkemelerin Belirlenmesi

TMK’nın 168. maddesine göre, boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Bu kural, eşlerin evlilik birliği sona ermeden önce son olarak nerede yaşadıklarına göre yetkili mahkemenin belirlenmesini sağlar.

Yerleşim Yeri Nedir?

Yerleşim yeri, bir kişinin ikametgahı olarak kabul edilir. İkametgah ise, bir kişinin sıkça ve sürekli olarak yaşadığı yerdir. Bu yer, kişinin ailevi ve sosyal ilişkilerinin merkezi olarak da nitelendirilebilir.

Birlikte Oturma Süresi

Eşlerin evlilik birliği sona ermeden önce son olarak altı aydan beri birlikte oturdukları yer, boşanma davasında yetkili mahkeme olarak kabul edilir. Bu kural, eşlerin ayrılık durumunda dahi, belirli bir süre birlikte yaşamış olması halinde boşanma davasını bu yerde açmalarına imkan tanır.

Yetkili Mahkemenin Belirlenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

  • Eşlerin son olarak nerede birlikte yaşadıkları
  • Eşlerden birinin yerleşim yeri
  • Davadan önce eşlerin son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer

Yetkili Mahkeme Değişikliği

Eşlerin yerleşim yerini değiştirmesi veya birlikte yaşadıkları yerden ayrılması halinde, yetkili mahkeme de değişebilir. Bu durumda, yeni yerleşim yerindeki veya ayrılmadan önce birlikte yaşanan yerdeki mahkeme yetkili hale gelir.

Yurt Dışında Yaşayan Eşler

Yurt dışında yaşayan eşlerin boşanma davası açması halinde, yetkili mahkemenin belirlenmesi farklı kurallara tabiidir. Bu durumlarda, Türk Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu (TMÖHK) ve ilgili uluslararası anlaşmalar dikkate alınmalıdır.

Man making his next move