Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması: Hukuki Bir Kavram ve Uygulamada Yeri

Evlilik, her iki tarafın da kararlı bir şekilde birbirlerine bağlı kalacağı ve hayatlarını ortaklaşa sürdürecekleri bir birliktelik olarak kabul edilir. Ancak, bazı durumlarda, evlilik birliği aralarındaki ilişkiyi sürdürebilmek adına temelden sarsılabilir. Hukuki anlamda, evlilik birliğinin temelinden sarsılması terimi, boşanma davalarında sıklıkla karşımıza çıkan bir kavramdır. Peki, evlilik birliğinin temelinden sarsılması ne demektir? Bu durum boşanma davalarında nasıl bir rol oynar? Hangi koşullar altında evlilik birliğinin temelinden sarsıldığından söz edilebilir? Bu yazıda, tüm bu sorulara detaylı bir şekilde yanıt arayacağız.

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedir?

Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma davası açılabilmesi için belirli şartların yerine gelmesi gerekmektedir. Bu şartlardan biri, evlilik birliğinin temelden sarsılmasıdır. Yani, eşler arasında o kadar büyük bir anlaşmazlık ve uyumsuzluk vardır ki, evlilik devam edilemeyecek bir noktaya gelmiştir.

Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, özellikle boşanma davalarına konu olan bir kavramdır ve aşağıdaki şekilde tanımlanabilir:

  • Evlilik birliğinin tarafları arasında bir güven, sevgi, saygı ve bağlılık duygusunun kaybolması,
  • Ortak yaşamın sürdürülebilirliğinin mümkün olmaması,
  • Eşlerin birbirlerini anlamamaları ve bu nedenle bir arada yaşamalarının imkansız hale gelmesi.

Bu durum, eşlerden birinin diğerine yönelik ağır ihlallerde bulunması, şiddet, aldatma gibi ciddi durumlar ile de açıklanabilir. Eğer evlilik birliği temelden sarsılmışsa, artık bu birliktelik sürdürülemez hale gelir ve boşanma gerçekleşebilir.

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılmasının Şartları

Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, yalnızca belirli olaylarla ortaya çıkmaz. Bu durumun hukuki olarak geçerli sayılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekir:

  1. Eşler Arasında Ciddi Uyumsuzluklar ve Anlaşmazlıklar Evlilik birliği, evlilik süreci boyunca eşlerin birbirine karşı taşıdığı sevgi, saygı ve güvene dayanır. Eğer bu unsurlar yoksa, yani eşler arasındaki temel bağlar kopmuşsa, evlilik birliğinin temelden sarsıldığından söz edilebilir. Sürekli kavgalar, iletişim eksiklikleri, ortak karar alamama gibi durumlar da bu uyumsuzlukları işaret edebilir.

    Örnek Durum: Ayşe ve Mehmet evli, ancak uzun zamandır birbirleriyle iletişim kurmamaktadır. Birlikte vakit geçirmemekte, aile içindeki görevleri paylaşmamaktadırlar. Aralarındaki bu iletişim eksikliği evliliklerini sürdüremeyecek bir noktaya getirmiştir. Her iki taraf da mutsuzdur ve aralarındaki güven duygusu tamamen kaybolmuştur. Bu durumda, evlilik birliği temelden sarsılmış sayılabilir.

  2. Aldatma (Sadakatsizlik) Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasının en belirgin sebeplerinden biri, eşlerden birinin sadakatsizliğidir. Aldatma, evlilik birliğinin temeline ciddi zarar verir. Eşlerin birbirlerine karşı güven duygusunun zedelenmesi, duygusal bağların yok olması, evliliğin sürdürülmesini neredeyse imkansız hale getirir.

    Örnek Durum: Ali, eşinin sadakatini ihlal ederek başka bir kadınla ilişkisi olduğunu kabul eder. Eşinin ihanetini öğrendikten sonra Zeynep, evliliği sürdürmekte zorluk çekmeye başlar. Ali’nin yaptığı bu eylem, Zeynep’in evliliğe olan güvenini temelden sarsar. Zeynep, artık bu evliliği sürdüremeyeceğini düşünerek boşanma davası açar.

  3. Fiziksel ve Psikolojik Şiddet Fiziksel veya psikolojik şiddet de evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına yol açabilecek önemli sebepler arasında yer alır. Bir eşin diğerine uyguladığı şiddet, evlilik birliğini derinden etkiler. Hem ruhsal hem de fiziksel anlamda yaşanan şiddet, evliliği sürdürülemez kılar.

    Örnek Durum: Murat, eşine sürekli olarak psikolojik baskı yapmakta, onun düşüncelerini küçümsemekte ve hakaret etmektedir. Zeynep, bu baskılara dayanamayıp sürekli olarak kendini değersiz hissetmeye başlamıştır. Evliliğin ilk yıllarında sevgiyle başlayan ilişki, psikolojik şiddet nedeniyle dayanılmaz bir hal almıştır. Zeynep, artık bu evliliği sürdüremeyeceğini belirterek boşanma davası açar.

  4. Çocuklar Arasındaki Ebeveynlik Sorunları Evlilik birliğinin temelden sarsılmasında çocuklarla ilgili büyük uyuşmazlıklar da rol oynayabilir. Özellikle ebeveynlerin çocuk bakımına yönelik farklı tutumları veya çocukları üzerinde uyguladıkları baskılar, evliliği olumsuz etkileyebilir.

    Örnek Durum: Ayhan ve Selin, çocuklarının eğitimi konusunda sürekli olarak tartışmaktadır. Ayhan, çocuğa daha fazla disiplinli bir eğitim vermek isterken, Selin daha esnek bir tutum sergilemektedir. Ebeveynler arasında çocuklarla ilgili yaşanan bu anlaşmazlıklar, evlilik birliğini temelden sarsacak kadar büyür ve evliliklerinin sürdürülmesi zorlaşır.

  5. Ailevi Müdahaleler ve Eşlerin Birbirlerine Karşı Duyduğu İlgisizlik Eşlerin ailelerinin, evliliklerine müdahil olması ve bu müdahalenin sürekli hale gelmesi, evlilik birliğini tehdit eden bir unsurdur. Ayrıca eşler arasındaki ilgisizlik ve birbirine karşı duyulan saygının kaybolması da evliliğin temelden sarsılmasına yol açabilir.

    Örnek Durum: Can ve Zeynep evlidir, ancak Zeynep’in annesi sürekli olarak evliliklerine müdahale etmektedir. Can, Zeynep’in annesinin evliliklerine karışmasından çok rahatsızdır ve bu durum, evlilikteki iletişimi tamamen koparır. Evliliklerinde birbirlerine karşı gösterdikleri ilgi azalır, aralarındaki duygusal bağ yok olur.

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Durumunda Ne Olur?

Evlilik birliğinin temelden sarsılması, boşanma davalarında önemli bir gerekçe olarak karşımıza çıkar. Bu durum, boşanma talebini güçlendiren bir sebeptir. Hukuki anlamda, bu durumda boşanmak isteyen taraf, evlilik birliğinin devamının kendisi için mümkün olmadığını ispat etmek zorundadır.

Eğer mahkeme, evlilik birliğinin temelden sarsıldığını kabul ederse, boşanma kararı verir. Ancak, mahkeme, tarafların anlaşmazlıkları hakkında çeşitli deliller ve tanık ifadeleri doğrultusunda karar verir. Aynı zamanda, çocukların velayeti, mal paylaşımı gibi konularda da kararlar alınır.

Sonuç:

Evlilik birliğinin temelden sarsılması, hem hukuki hem de duygusal bir kavramdır. Bu durum, her çiftin evliliği sürecinde karşılaşabileceği ciddi bir sorundur ve boşanmanın haklı gerekçelerinden biridir. Eğer eşler arasında güven kaybı, şiddet, sadakatsizlik ya da ciddi uyumsuzluklar söz konusuysa, bu durum evliliğin sürdürülebilirliğini ortadan kaldırabilir. Ancak, bu tür durumlarla karşılaşan kişilerin profesyonel bir hukuki yardım alması, sürecin daha sağlıklı bir şekilde yönetilmesine olanak tanıyabilir.