İş Kanunu, işçilerin hafta tatilinde kesintisiz 24 saat dinlenme hakkını güvence altına almıştır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 46. maddesi, işçilere haftada en az bir gün (24 saat) kesintisiz dinlenme hakkı tanır. Bu dinlenme süresi, haftalık çalışma süresinin tamamlanmasının ardından verilir ve işverenin bu süre zarfında işçiyi çalıştırmaması gerekir. Ancak hafta tatili gününde işçinin çalıştırılması durumunda, işverenin ek yükümlülükleri doğar.
Hafta Tatili ve %50 Zamlı Ücretin Hukuki Dayanağı
Hafta tatilinde işçinin çalıştırılması halinde, bu çalışma sürelerine bakılmaksızın, işçiye bir günlük ücretine ek olarak %50 zamlı bir ücret ödenmesi zorunludur. Yani, hafta tatili günü işçi sadece bir saat bile çalışsa, bu durum “hafta tatili çalışması” olarak değerlendirilir ve işçiye bir günlük zamlı ücret hakkı doğar.
Bu hükmün amacı, işçinin dinlenme hakkını korumaktır. Haftalık 24 saatlik dinlenme süresinin ihlal edilmesi, işçinin fizyolojik ve psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilecek nitelikte olduğundan, kanun koyucu bu ihlali telafi edebilmek adına işverene ek mali yükümlülükler getirmiştir. İşçiye %50 zamlı ücret ödenmesi, bu yükümlülüklerden biridir.
Yargıtay Kararları ve Uygulama
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, işçinin hafta tatili gününde çalıştırılması durumunda, çalışmanın süresine bakılmaksızın bir günlük ücreti %50 zamlı olarak ödenmelidir. Burada önemli olan, çalışmanın süre değil, işçinin hafta tatili gününde çalıştırılmış olmasıdır. Bir saatlik çalışma bile olsa, kanun işçiye tam gün zamlı ücret ödenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu durum, işverenin işçiyi hafta tatilinde çalıştırırken dikkatli olmasını gerektirir.
İşçilerin hafta tatilinde 24 saat dinlenme hakkı, iş hukuku açısından korunan temel bir haktır. İşçinin hafta tatili gününde çalıştırılması, süreye bakılmaksızın %50 zamlı ücret ödenmesini gerektirir. Bu durum, işçinin dinlenme hakkını korumak amacıyla getirilmiş bir düzenlemedir ve işverenin bu kuralı ihlal etmesi, işçinin hem hak kaybına uğramasına hem de işverenin hukuki yükümlülüklerle karşılaşmasına neden olur. Bu nedenle, işverenlerin hafta tatili çalışması konusunda titizlik göstermeleri ve işçinin hakkını tam olarak teslim etmeleri büyük önem taşır.