1. İşten Kendi İsteğinizle Ayrılmamış Olmanız
İşsizlik maaşı alabilmek için işten çıkarılmış olmanız gerekir. Kendi isteğinizle veya haklı bir sebep olmadan işten ayrılmanız durumunda işsizlik maaşı alamazsınız.
Örnek: Mehmet Bey, iş yerindeki performans düşüklüğü nedeniyle işten çıkarıldı. İşsizlik maaşı başvurusu yapma hakkına sahiptir. Ancak Ayşe Hanım, kariyerinde farklı bir yola gitmek istediği için işten kendi isteğiyle ayrıldı. Bu durumda, Ayşe Hanım işsizlik maaşı alamaz.
2. Son 3 Yıl İçerisinde Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olmak
İşsizlik maaşı almak için sigorta primlerinizin düzenli olarak yatırılmış olması gerekmektedir. Şu koşullar aranır:
- Son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı çalışma ve işsizlik sigortası primi ödemiş olmanız.
- İşten çıkarılmadan önceki son 120 gün boyunca kesintisiz çalışmış olmanız.
Örnek: Elif Hanım, son 3 yıl boyunca aralıksız çalışmış ve prim ödemiştir. Ancak Ahmet Bey, son 3 yılın bir kısmında çalışmamış ve işsizlik sigortası primi ödememiştir. Bu yüzden Ahmet Bey, işsizlik maaşı alma hakkına sahip olmayabilir.
3. İşten Çıkarılma Nedeni
İşsizlik maaşı alabilmeniz için iş akdinizin işveren tarafından geçerli bir nedenle feshedilmiş olması gerekir. Genellikle şu nedenler kabul edilir:
- İşyerinin kapanması
- Personel sayısında azaltma
- İşverenin ekonomik nedenlerle işten çıkarma
Örnek: Bir fabrika, ekonomik zorluklar nedeniyle küçülmeye gitmiş ve çalışanlarının bir kısmını işten çıkarmıştır. Bu işçiler, işsizlik maaşı için başvuruda bulunabilirler.
4. İŞKUR’a Zamanında Başvuru Yapılması
İşten çıkarıldıktan sonra, 30 gün içinde Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvuruda bulunmanız gerekmektedir. Başvurular, İŞKUR şubelerinden yapılabileceği gibi, e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebilir.
Örnek: Ali Bey, işten çıkarıldıktan 35 gün sonra başvuruda bulunduğunda gecikme nedeniyle hak kaybına uğramıştır. Bu yüzden, işsizlik maaşı almak isteyenlerin 30 günlük süreye dikkat etmeleri önemlidir.
5. İŞKUR Tarafından Teklif Edilen İşi Kabul Etmek
İŞKUR, işsiz kalan kişilere belirli aralıklarla iş teklifinde bulunabilir. İşsizlik maaşı alırken, size uygun görülen ve yetkinliklerinize uygun bir işi haklı bir neden olmaksızın reddetmeniz durumunda, işsizlik maaşı kesilebilir.
Örnek: Zeynep Hanım, İŞKUR’un kendisine sunduğu bir iş teklifini, uygun bulduğu için kabul etmiştir. Ancak Burak Bey, önerilen işi haklı bir sebep göstermeden reddetmiştir ve bu nedenle işsizlik maaşı kesilmiştir.
6. Maaş Süresi ve Miktarı
İşsizlik maaşı, çalışma sürenize göre değişen sürelerde ve miktarlarda ödenir:
- Son 3 yıl içinde 600 gün çalışanlara 6 ay,
- 900 gün çalışanlara 8 ay,
- 1080 gün ve daha fazla çalışanlara 10 ay süreyle maaş bağlanır.
Örnek: Veli Bey, son 3 yıl içinde 900 gün çalışmış ve işsizlik maaşını 8 ay boyunca alacaktır.
7. Diğer Gelirler ve Sosyal Güvenceler
İşsizlik maaşı aldığınız dönemde sağlık sigortası primleriniz devlet tarafından karşılanır, böylece genel sağlık sigortasından faydalanmaya devam edebilirsiniz. Ancak, aynı anda başka bir işten gelir elde etmeniz durumunda işsizlik maaşı kesilecektir.
Örnek: Melis Hanım, işten çıkarıldıktan sonra işsizlik maaşı almaya hak kazanmıştır. Ancak bir süre sonra başka bir iş bulup çalışmaya başladığında maaşı kesilmiştir.
İçindekiler