Borçlar Kanunu ve icra takip hukuku kapsamında önemli bir yere sahip olan ödeme taahhüdünü ihlal suçu, alacaklı haklarının korunması ve borçluluk bilincinin yerleştirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda, ödeme taahhüdünü ihlal suçunun unsurlarını, oluşum şartlarını, cezasını ve ilgili diğer detayları ele alacağız.
Ödeme Taahhüdünü İhlal Suçu Nedir?
Ödeme taahhüdünü ihlal suçu, İcra ve İflas Kanunu’nun 340. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, 111. madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcun ödeme şartını, makul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlu, alacaklının şikayeti üzerine üç aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılır.
Suçun Oluşum Şartları:
Suçun oluşması için aşağıdaki şartların birlikte gerçekleşmesi gerekir:
- Geçerli Bir Borcun Varlığı:Cezai yaptırımın konusu olabilmesi için öncelikle icra takip konusu bir borcun var olması gerekir. Bu borç, para borcu olabileceği gibi, takas edilebilir bir mal borcu da olabilir.
- Taahhüt:Borcun ödenmesi için icra dairesinde 111. madde gereğince veya alacaklının muvafakati ile bir ödeme planı kararlaştırılmış olması ve borçlunun bu plana uymayı taahhüt etmiş olması gerekir.
- Taahhüdün İhlali:Borçlunun, kararlaştırılan ödeme planına uymaması ve borcunu ödememesi gerekir.
- Makul Sebep Yokluğu:Borçlunun ödeme yapmamasını haklı çıkaracak makul bir sebebinin bulunmaması gerekir. Aksi takdirde suç oluşmaz.
- Şikâyet:Suçun şikayete bağlı bir suç olması nedeniyle, alacaklının şikayette bulunması gerekir. Şikayet süresi, alacaklının taahhüdün ihlal edildiğini öğrenmesinden itibaren 3 ay, her halükarda ise 1 yıldır.
Cezası:
Yukarıdaki şartların birlikte gerçekleştiği durumlarda, borçlu üç aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılır. Tazyik hapsi, borçlunun borcunu ödemesi veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı ödemesi halinde sona erer. Borçlu ödemelerini tekrar keserse, hakkında yeniden tazyik hapsi kararı verilebilir. Aynı borçtan dolayı verilecek tazyik hapsi süresi 3 ayı geçemez.