İşverenler ve çalışanlar, iş ilişkisi kurarken belirli yükümlülükler üstlenirler. Bu yükümlülüklerden biri de, çalışanın iş sözleşmesinde belirtilen görevlerini iyi niyetli bir şekilde yerine getirmesidir. Çalışanın performansında sürekli ve önemli bir düşüş gözlemlenmesi durumunda, işveren geçerli bir sebebe dayanarak iş sözleşmesini feshedebilir. Bu blog yazısında, performans düşüklüğü nedeniyle iş sözleşmesi feshi konusunu tüm detaylarıyla inceleyeceğiz.
1. İşveren Ne Zaman Performans Düşüklüğünü Fesh Sebebi Olarak Gösterebilir?
4857 Sayılı İş Kanunu’nda, performans düşüklüğü açıkça bir fesih sebebi olarak sayılmamıştır. Bu nedenle, işverenin bu gerekçeyle fesih yapabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekir. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, geçerli bir performans düşüklüğü feshi için:
- Performans düşüklüğünün somut ve objektif delillerle kanıtlanması gerekir. Soyut değerlendirmeler veya genel ifadeler yeterli değildir.
- **Performans düşüklüğünün sürekli ve önemli olması gerekir. Geçici veya ufak tefek düşüşler fesih için yeterli değildir.
- Performans düşüklüğünün işverene zarar vermesi gerekir. Zararın somut olarak gösterilmesi gerekir.
- İşverenin çalışanı uyarmış ve gelişme imkanı vermiş olması gerekir. Uyarı, yazılı veya sözlü olabilir. Gelişme imkanı ise, çalışanın performansını yükseltmesi için makul bir süre tanınması anlamına gelir.
2. Performans Düşüklüğü Nedeniyle Fesih Nasıl Yapılır?
İşveren, performans düşüklüğü nedeniyle fesih yaparken aşağıdaki adımları izlemelidir:
- Çalışanın performansının yazılı olarak belgelenmesi gerekir. Bu belgelerde, performans düşüklüğünün ne zaman başladığı, ne kadar sürdüğü ve işverene ne kadar zarar verdiği gibi hususlar açıkça belirtilmelidir.
- Çalışana yazılı bir uyarı gönderilmesi gerekir. Uyarıda, performans eksiklikleri ve istenen düzeltmeler açıkça belirtilmelidir.
- Çalışana gelişme imkanı tanınması gerekir. Bu süre, işverenin takdirindedir ancak makul bir süre olmalıdır.
- Gelişme imkanına rağmen çalışanın performansı düzelmezse, iş sözleşmesi yazılı bir bildirimle feshedilebilir. Fesih bildiriminde, feshin sebebi ve fesih tarihi açıkça belirtilmelidir.
3. Performans Düşüklüğü Nedeniyle Fesihte Dikkat Edilmesi Gerekenler
Performans düşüklüğü nedeniyle fesihte dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- Fesih sebebi, işverenin gerçek ve meşru bir gerekçeye dayanmalıdır. Fesihte hile veya kötü niyet olması durumunda, işçi açısından hak ihlali söz konusu olabilir.
- Uyarı ve gelişme imkanı verme şartları titizlikle yerine getirilmelidir. Bu şartların yerine getirilmemesi durumunda, fesih geçersiz sayılabilir.
- Fesih bildirimi yasal usullere uygun olarak yapılmalıdır. Fesih bildiriminde eksik veya yanlış bilgi olması durumunda, fesih geçersiz sayılabilir.