Şike Nedir?
Şike, bir spor müsabakasının sonucunu önceden belirlemek veya etkilemek amacıyla yapılan yasa dışı bir anlaşmadır. Bu anlaşma, para, menfaat veya başka bir karşılık karşılığında gerçekleştirilebilir. Şike, sporun temel ilkelerini zedeleyen ve adil rekabeti ortadan kaldıran bir suçtur.
Teşvik Primi Nedir?
Teşvik primi ise, bir spor müsabakasında rakip takıma veya hakemlere para veya menfaat sağlayarak müsabakanın sonucunu etkilemeye yönelik bir suçtur. Bu suç da tıpkı şike gibi, sporun ruhuna aykırıdır ve adil rekabete zarar verir.
Şike ve Teşvik Primi Suçunun Unsurları Nelerdir?
Türk Ceza Kanunu’nun 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun’un 11. maddesinde şike ve teşvik primi suçu şu şekilde düzenlenmiştir:
- Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla: Bu unsur, suçun niyet unsurunu oluşturur. Failin amacı, müsabakanın sonucunu hukuka aykırı bir şekilde etkilemek olmalıdır.
- Bir başkasına kazanç veya sair menfaat temin eden kişi: Bu unsur, suçun fail unsurunu oluşturur. Suçu işleyen kişi, tek başına veya başkalarıyla birlikte hareket edebilir. Kazanç veya menfaat maddi veya manevi olabilir.
- Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır: Bu unsur, suçun ceza unsurunu oluşturur. Cezanın miktarı, suçun işlenme biçimi, failin kastı ve suça konu olan menfaatin miktarı gibi unsurlara göre belirlenir.
Şike ve Teşvik Primi Suçunun Etkileri Nelerdir?
Şike ve teşvik primi suçunun spor camiası üzerinde yıkıcı etkileri vardır. Bu suçlar:
- Sporun adil rekabet ortamını zedeler.
- Sporcuların motivasyonunu ve güvenini sarsar.
- Sporseverlerin ilgisini ve heyecanını azaltır.
- Spor kulüplerinin itibarına zarar verir.
- Sporun sosyal ve ekonomik işlevlerini zedeler.
Şike ve Teşvik Primi Suçuyla Mücadele
Şike ve teşvik primi suçuyla mücadele, sporun adil ve etik bir şekilde devam etmesi için oldukça önemlidir. Bu amaçla:
- Spor kulüplerinde ve federasyonlarda etik ve şeffaf bir yönetim anlayışı oluşturulmalıdır.
- Sporculara ve antrenörlere eğitim verilerek bu tür suçlara karşı bilinçlendirilmeleri sağlanmalıdır.
- Yasal düzenlemeler geliştirilmeli ve bu suçlarla mücadele eden kolluk kuvvetleri ve adli merciler etkin bir şekilde çalışmalıdır.
- Sporseverler de bu tür suçlara karşı duyarlı olmalı ve şüpheli durumlarda yetkililere bildirimde bulunmalıdırlar.