Tutuklama, bir şüphelinin veya sanığın, yargılama sonucuna kadar özgürlüğünden yoksun bırakılması için uygulanan bir tedbirdir. Bu tedbirin amacı, delillerin karartılmasının veya şüphelinin kaçmasının önüne geçmektir.
Tutuklama kararı, sulh ceza hakimi veya mahkemesi tarafından verilir. Karar verilirken, şüpheli veya sanığın kaçma şüphesinin veya delilleri karartma şüphesinin olması gerekir. Bu iki nedenden birinin varlığı yeterlidir.
Tutuklama nedenleri şunlardır:
- Kaçma şüphesi: Şüphelinin veya sanığın, yurtdışına kaçma ihtimalinin olması, sabit bir ikametgahının veya işinin bulunmaması, yakalanmamak için kimlik değiştirmesi gibi durumlar kaçma şüphesi oluşturur.
- Delilleri karartma şüphesi: Şüphelinin veya sanığın, delilleri yok etme, tanıkları etkileme veya delilleri sahte delillerle değiştirme gibi girişimlerde bulunma ihtimalinin olması delilleri karartma şüphesi oluşturur.
Tutuklamaya itiraz hakkı: Tutuklanan kişi, tutuklama kararına karşı 7 gün içinde itiraz edebilir. İtiraz, tutuklama kararını veren sulh ceza hakimine veya mahkemesine yazılı olarak yapılır. İtiraz dilekçesinde, tutuklama kararının neden hukuka aykırı olduğu açıklanmalıdır.
Tutuklamaya itirazın incelenmesi: Sulh ceza hakimi veya mahkemesi, itiraz dilekçesini inceledikten sonra, tutuklama kararının kaldırılması veya devamına karar verir. Tutuklama kararının kaldırılması için, tutuklama nedenlerinin ortadan kalkmış olması gerekir.
Tutuklamaya itirazda bulunabilecek kişiler:
- Tutuklanan kişi
- Tutuklanan kişinin avukatı
- Tutuklanan kişinin yasal temsilcisi (babası, annesi veya vasi)
Tutuklamaya itirazda bulunmak için gerekli belgeler:
- Tutuklama kararına karşı itiraz dilekçesi
- Varsa delilleri
Tutuklamaya itiraz dilekçesinde şunlar yer almalıdır:
- Tutuklanan kişinin kimlik bilgileri
- Tutuklama kararının tarihi ve numarası
- Tutuklama kararına karşı itiraz nedenleri
- İtirazın kabulüne dair deliller
- Talepler
Tutuklamaya itiraz süresi: Tutuklama kararına karşı itiraz, 7 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre, tutuklama kararının tebliğinden itibaren başlar.
Tutuklamaya itirazı: Sulh ceza hakimi veya mahkemesi, itiraz dilekçesini inceledikten sonra, tutuklama kararının kaldırılması veya devamına karar verir. Tutuklama kararının kaldırılması için, tutuklama nedenlerinin ortadan kalkmış olması gerekir.
Tutuklama ile ilgili diğer bilgiler:
- Tutuklama kararı, en fazla 4 ay süreyle devam edebilir.
- 4 ayın sonunda tutuklama nedenleri hala devam ediyorsa, Cumhuriyet Savcısı tutukluluğun devamına dair gerekçeli bir mütalaa hazırlar.
- Sulh ceza hakimi veya mahkemesi, Cumhuriyet Savcısı’nın mütalaasını inceledikten sonra, tutukluluğun devamına veya tutuklanan kişinin tahliyesine karar verir.
- Tutuklanan kişi, tutukluluk süresi boyunca adli kontrol şartına tabi tutulabilir.
- Adli kontrol şartı, tutuklanan kişinin belirli günlerde karakola veya adliyeye imza atması, yurt dışına çıkışının yasaklanması veya belirli bir yerde ikamet etmesi gibi yükümlülükler içerebilir.