Acele kamulaştırma, kamulaştırma kanununa göre belirli şartların varlığı halinde, kamulaştırılacak taşınmazın bedelinin önceden tespit edilmesi ve idare tarafından bankaya yatırılması suretiyle taşınmaza el konulmasına imkan tanıyan bir kamulaştırma yöntemidir. Bu yöntem, genellikle doğal afetler, salgın hastalıklar, savaş gibi acil durumlarda veya kamu güvenliği ve kamu düzeninin korunması için ivedi bir kamulaştırma ihtiyacı olduğu hallerde uygulanır.
Acele Kamulaştırmada Bedel Tespit Süreci:
- Kamulaştırma Kararı: Yetkili kamu idaresi tarafından kamulaştırma kararı alınır ve bu karar Resmi Gazete’de yayımlanır.
- Bedel Tespit Talep Dilekçesi: Kamulaştırma kararının tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde, taşınmaz maliki veya varsa diğer hak sahipleri, bedel tespiti için yetkili mahkemeye (Asliye Hukuk Mahkemesi) dilekçe ile başvuruda bulunabilirler.
- Bilirkişi Heyeti Oluşturulması: Mahkeme, bedel tespiti için üç kişilik bir bilirkişi heyeti oluşturur. Bilirkişi heyeti, taşınmazın değerini takdir eder ve raporunu mahkemeye sunar.
- Mahkeme Kararı: Mahkeme, bilirkişi heyetinin raporunu ve tarafların beyanlarını göz önünde bulundurarak taşınmazın bedelini tespit eder ve karar verir.
Acele Kamulaştırmada El Koyma Süreci:
- Bedel Yatırılması: Mahkeme tarafından tespit edilen bedel, kamulaştırma bedelinin %75’i oranında kamulaştırma idaresi tarafından bankaya yatırılır.
- El Koyma Kararı: Bedel bankaya yatırıldıktan sonra, kamulaştırma idaresi taşınmaza el koyma kararı verir.
- Teslim Alma: El koyma kararı, taşınmaz malikine tebliğ edilir. Taşınmaz maliki, tebliğden itibaren 30 gün içerisinde taşınmazı kamulaştırma idaresine teslim etmek zorundadır.
Acele Kamulaştırmada Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Taşınmaz maliki veya diğer hak sahipleri, bedel tespitine itiraz etme hakkına sahiptir.
- Kamulaştırma idaresi, bedel tespitine itiraz edilmiş olması halinde de taşınmaza el koyabilir.
- Taşınmaz maliki veya diğer hak sahipleri, kamulaştırma işlemine karşı dava açma hakkına sahiptir.