Riskli Alan Tespiti:
Riskli alan, can ve mal güvenliğini tehdit eden, depreme karşı dayanıksız ve afet riski altında bulunan alanlardır. Riskli alan tespiti; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, il özel idareleri veya belediyeler tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yapılmaktadır. Bu tespitler; zemin etüdü, yapıların fiziki durumu ve depreme karşı dayanıklılık analizleri gibi bilimsel ve teknik yöntemler kullanılarak yapılmaktadır.
Dönüşüm Modelleri:
Riskli alanlarda kentsel dönüşüm 3 farklı modelde gerçekleştirilmektedir:
- İmar Alanı Ortaklığı: Bu modelde, riskli alan malikleri ve yatırımcılar bir araya gelerek yeni bir imar planı çerçevesinde dönüşüm projesini gerçekleştirirler.
- Belediye Uygulaması: Belediyeler, riskli alanlarda kendi imkanları ile dönüşüm projeleri gerçekleştirebilirler.
- TOKİ Uygulaması: TOKİ, riskli alanlarda kamulaştırma yoluyla veya maliklerle anlaşarak dönüşüm projeleri yürütebilir.
Dönüşüm Süreci:
Riskli alanlarda kentsel dönüşüm süreci aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:
- Riskli Alan Tespiti: Yukarıda bahsedildiği gibi, yetkili kuruluşlar tarafından riskli alan tespiti yapılır.
- Malike Bilgilendirme: Riskli alanda bulunan tüm maliklere tebligat yoluyla bilgi verilir.
- Karar Alma Süreci: Maliklerin en az 2/3’ünün onayı ile dönüşüm projesine başlanabilir.
- Proje Hazırlama: Dönüşüm modelinin seçilmesine göre proje hazırlanır.
- Yıkım ve Yeniden Yapım: Riskli binalar yıkılır ve yerine yeni binalar inşa edilir.
- Hak Sahiplerine Teslim: Yeni binalar hak sahiplerine teslim edilir.
Hak ve Yükümlülükler:
Riskli alanlarda kentsel dönüşüm sürecinde hak ve yükümlülükler şu şekildedir:
Haklar:
- Riskli alan malikleri, tapulu arsalarının metrekare değeri üzerinden yeni binalarda hak sahibi olurlar.
- Malikler, kira yardımı alabilirler.
- Geçici konaklama imkanından faydalanabilirler.
Yükümlülükler:
- Riskli alan malikleri, projenin maliyetine katkıda bulunmak zorundadırlar.
- Malikler, projenin plan ve programına uymak zorundadırlar.