HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN 0 541 485 92 48
- GENEL AÇIKLAMA
Borçlunun ve ailesinin temel yaşantısını asgari düzeyde de olsa devam ettirebilmesi, topluma muhtaç bir hale gelerek toplumsal dengenin bozulmaması için 2004 sayılı İcra İflas Kanunu ve bazı özel kanunlar ile borçlunun bazı mal ve haklarının haczedilemeyeceği düzenlenmiştir. Buna göre;
A. İİK m.84 Uyarınca Haczedilemeyen Mal ve Haklar:
- Ekonomik faaliyeti, sermayesinden ziyade bedenî çalışmasına dayanan borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan her türlü eşya,
- Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya; aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri,
- Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ziraat aletleri; değilse, sanat ve mesleki için lüzumlu olan alet ve edevat ve kitapları ve arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük nakliye erbabının geçimlerini temin eden nakil vasıtaları,
- Borçlu ve ailesinin idareleri için lüzumlu ise borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları,
- Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ve borçlu çiftçi ise gelecek mahsul için lazım olan tohumluğu,
- Borçlu bağ, bahçe veya meyve veya sebze yetiştiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan bağ bahçe ve bu sanat için lüzumlu bulunan alet ve edevat, Geçimi hayvan yetiştirmeye münhasır olan borçlunun kendisi ve ailesinin maişetleri için zaruri olan miktarı ve bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları,
- Borçlar Kanununun 510 uncu maddesi mucibince haczolunmamak üzere tesis edilmiş olan kaydı hayatla iratlar,
- Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malul olanlara bağlanan emeklilik maaşları ile bu hizmetlerden birinin ifası sebebiyle ailelerine bağlanan maaşlar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış tazminat ve ikramiyeleri, Askeri malullerle, şehit yetimlerine verilen terfi zammı ve 1485 numaralı kanun hükmüne göre verilen inhisar beyiye hisseleri,
- Bir muavenet sandığı veya cemiyeti tarafından hastalık, zaruret ve ölüm gibi hallerde bağlanan maaşlar,
- Vücut veya sıhhat üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak mutazarrırın kendisine veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi lazım gelen paralar,
- Borçlunun haline münasip evi,
- Öğrenci bursları.
B. Özel Kanunlar Uyarınca Haczedilemeyen Mal ve Haklar
- Sosyal Güvenlik Kurumunca bağlanan gelir ve aylıklar,
- 775 Sayılı Gecekondu Kanununun 34/e maddesi uyarınca bu kanun hükümlerine göre belediyelerce tahsis olunan arsalar, yapılar ve bu arsalar üzerine yapılan bina ile meydana gelen taşınmaz mallar, (tahsis tarihinden itibaren 10 yıl süre içinde haczedilemez.)
- 1005 Sayılı İstiklal Madalyası verilmiş bulunanlara vatani hizmet tertibinden bağlanan aylıklar,
- 1136 Sayılı Avukatlık Kanunun 164/Son maddesi uyarınca avukatlık ücreti,
- 5543 Sayılı İskan Kanununun 21.maddesi gereğince, bu kanuna göre verilen taşınmaz mallar, (temlik tarihinden itibaren 10 yıl süre ile hiçbir suretle haczolunamaz)
- Eser sahibinin ve mirasçılardan birinin mülkiyeti altında bulunan henüz alenileşmemiş bir eserin müsvedde ve asılları,
- 128 sayılı Kanun uyarınca askeri öğrencilere bağlanan harçlıklar,
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca ödenen aile yardımı, doğum yardımı ve ölüm yardımı ödenekleri,
- TSK Personel Kanunu’nu uyarınca askeri öğrencilere verilen harçlıklar, subay ve astsubaylara verilen aile yardımı ödenekleri, subay ve astsubaylara verilen doğum yardımı ödeneği, subay ve astsubaylara verilen ölüm yardımı ödeneği,
- Uzman jandarma adaylarına okuldaki eğitim ve öğrenim süresince ödenen harçlıklar,
- İşsizlik ödeneği, (nafaka borçları dışında haciz edilemez.)
- Yüksek Öğrenim Kredi Ve Yurtlar Kurumunca verilen burs-kredi ve nakdi yardımlardır.
- HACZEDİLMEZLİK ŞİKAYETİ
İcra İflas Kanunu ile ya da özel kanunlarca haczedilemeyeceği öngörülmüş olan bir mal veya hak haczedilmiş ise borçlunun bu haciz işlemini öğrenmesinden itibaren haciz işlemine karşı şikayet yoluna gidilmesi gerekmektedir.
Aynı şekilde Kanunda kısmen haczinin mümkün olduğu bir mal veya hak tamamen ya da Kanunun izin verdiğinden daha büyük oranda haczedilmiş ise bu haciz işlemi de hukuka aykırı olup aleyhine şikayet yoluna gidilmelidir.
Şikayet süresi, usule aykırı haciz işleminin öğrenildiği tarihten itibaren 7 gündür. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup, sürenin kaçırılması durumunda işlem kesinleşmiş olacaktır. Yargıtay içtihadı, şikayet süresinin elde olmayan nedenlerle kaçırılması halinde eski duruma getirme (eski hale iade) yoluna başvurulamayacağı yönündedir.
- ŞİKAYET VE YARGILAMA USULÜ
Şikayet, icra mahkemesine verilecek bir dilekçe ile yapılır ve başvuru bu mahkeme tarafından karara bağlanır. İcra müdürlüğüne yapılan başvurular yok hükmündedir.
Yetkili icra mahkemesi, şikayet konusu haciz işlemini yapan icra müdürlüğünün bağlı bulunduğu icra mahkemesidir ve bu mahkemenin yetkisi kesindir. Dolayısıyla bu konuda taraflar arasında yetki sözleşmesi yapılamaz.
Haciz işlemi istinabe yoluyla yapılmış ise yetkili icra mahkemesi, istinabe olunan yerdeki icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesidir.
İcra mahkemesi, şikayeti basit yargılama usulüne göre inceler. Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde mahkemece öncelikle duruşma açılıp açılmayacağına karar verilir. Duruşma yapılmasına karar verirse tarafları en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile şikayeti inceleyerek karar verir.
Mahkeme, şikayet edenin bildirmiş olduğu nedenlerle bağlı değildir. Şikayet başvurusunu incelerken takdiri kanıtlara başvurabilir; yani tanık dinleyebilir, bilirkişiye başvurabilir, keşfe karar verebilir.
Şikayet kendiliğinden icrayı durdurmaz. Ancak icra mahkemesi şikayet sonuçlanıncaya kadar istem üzerine veya kendiliğinden icranın durdurulmasına karar verebilir (İİK m.22). HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN 0 541 485 92 48