Yasal mal rejimi eşlerden birinin boşanma davasını açtığı tarihte sona erer. Mal paylaşım davası, kural olarak eşlerin evlilik birliği içerisinde edindiği malların eşit bir biçimde paylaşılmasını amaçlamaktadır.
- Şirket hisselerinin kişisel mal olması ihtimali
Mal paylaşım davalarında şirket hisselerinin paylaşımının yapılabilmesi için öncelikle şirket hisselerinin edinilme tarihine bakılmalıdır. Şirket hisseleri evlilik tarihinden ya da 01.01.2002 tarihinden önce edinilmişse eşin kişisel malı olacak ve mal paylaşımına konu edilemeyecektir. Türk Medeni Kanunu’na göre kişisel malların geliri edinilmiş mal olduğundan (şirketlerde kâr) diğer eş şirketin gelirleri üzerinde talepte bulunabilme hakkına sahiptir. Ancak, eşler yaptıkları mal rejimi sözleşmesi ile kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağı kararlaştırabilirler. Bu ihtimalde diğer eş şirketin gelirleri üzerinde de talepte bulunamayacaktır.
- Şirket hisselerinin edinilmiş mal olması ihtimali
Şirket hissesinin edinilme tarihi evlilik tarihinden ve 01.01.2002 tarihinden sonra ise şirket hisselerinin edinilmiş mal olduğu kabul edilmelidir. Şirket hisselerinin sahibi olan eş, bu hisselerin bedelinin kişisel mallarından ödendiğini ispatlayamadığı sürece şirket hisse değeri edinilmiş mal olarak tasfiyeye girecektir. Yargıtay kararlarına göre şirket hisselerinin değerinin şirketin verilerine bakılarak şirketin piyasadaki uygun ve makul sürüm değerlerinin tespit edilmesi gerekmektedir. Sürüm değeri, şirketin tasfiye anında serbest piyasada sahip olabileceği para değeridir.
Sonuç olarak şirket hisseleri kişisel mal ise hissedar olmayan eş şirketin kar payının yarısı üzerinde katılma alacağı talebinde bulunabilecektir. Şirket hisseleri edinilmiş mal ise hisse değeri serbest piyasa değeri üzerinden belirlenecek ancak şirketin malvarlığı tasfiyeye dahil edilmeyecektir. Örneğin evlilik birliği içerisinde hissedar eşin ortak olduğu şirket yönünden katılma alacağı hesaplanmış iken mükerrer tahsile neden olacak şekilde şirkete ait malvarlığı yönünden katılma alacağı hesaplaması yapılmayacaktır.
- Şirket hisseleri üzerine ihtiyati tedbir konulabilir mi?
Eşlerin boşanma davası açılmadan önce ya da dava devam ederken mal kaçırması yüksek bir ihtimaldir. Mal kaçırma amacı ile yapılan bu devirler geçersiz ise de bu devirler süreci uzatmaktadır. Sürecin uzamasını ve karmaşıklaşmasını önlemek amacıyla hissedar eşin şirket hisselerine ihtiyati tedbir konulabilmektedir. Ancak, boşanma davasında şirket hisselerine tedbir konulabilmesi mümkün olmadığından ayrıca mal paylaşım davası açılmalı ve bu davada hissedar eşin şirket hisselerine ihtiyati tedbir konulması talep edilmelidir.
Stj.Av.Rumeysa Özge Uzkan