Bir müteahhit ile sözleşme yaparak ev veya işyeri yaptırmak, önemli bir yatırımdır. Bu yatırımın karşılığında, kusursuz ve sözleşmeye uygun bir eser teslim almak her alıcının hakkıdır. Ancak her zaman işler planlandığı gibi gitmeyebilir ve teslim edilen eserde ayıp, yani kusur veya eksiklik bulunabilir. Bu durumda müteahhidin ayıptan sorumluluğu devreye girer.
Ayıbın Tanımı ve Türleri
Türk Borçlar Kanunu’nun 475. maddesine göre; “Eser, sözleşmeye uygun olarak yapılmamışsa veya ayıplı ise, iş sahibi aşağıdaki seçimlik haklarını kullanabilir:”
- Bedel İndirimi:İş sahibi, ayıbın nispetine göre bedel indirimi isteyebilir.
- Onarım:İş sahibi, müteahhitten ayıbın ücretsiz olarak onarılmasını talep edebilir.
- Sözleşmeden Dönme:Ayıp esaslı ise iş sahibi sözleşmeden dönebilir.
Ayıplar, görülebilir veya gizli olabilir. Görülebilir ayıplar, teslim sırasında veya makul bir inceleme süresi içerisinde fark edilebilen ayılardır. Gizli ayıplar ise teslimden sonra, normal kullanım sırasında ortaya çıkan ayılardır.
Müteahhidin Sorumluluk Süresi
Görülebilir ayıplar için zamanaşımı, teslimden itibaren bir yıldır. Gizli ayıplar için zamanaşımı ise, ayıbın keşfedildiği tarihten itibaren bir yıl, her halükarda teslim tarihinden itibaren beş yıldır.
Müteahhide Karşı Tazminat Davası
Müteahhit, ayıplı eser teslim ettiği için iş sahibine tazminat da ödemekle yükümlü olabilir. Tazminat davasında iş sahibi, ayıptan doğan maddi ve manevi zararlarını tazmin edebilir.
Tazminat Davası Açmadan Önce Yapılması Gerekenler
Tazminat davası açmadan önce, ayıbın müteahhide yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Bildirimde, ayıp detaylı bir şekilde açıklanmalı ve müteahhitten ne talep edildiği belirtilmelidir. Müteahhit, ayıbı onarmayı kabul ederse, iş sahibi tazminat davası açmadan önce onarımın tamamlanmasını bekleyebilir.
Tazminat Davası Açma Süreci
Tazminat davası, ayıbın bildirildiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde açılmalıdır. Dava, iş sahibinin ikamet ettiği yer mahkemesinde veya eserin bulunduğu yer mahkemesinde açılabilir.