HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN: 0 541 485 92 48
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINDA MUHDESAT İDDİASI
Muhdesat Nedir?
Muhdesat en basit tanımıyla, başkasına ait bir taşınmaz üzerindeki yapıdır. Bu yapı bir bina olabileceği gibi bir ağaç da olabilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Muhdesat İddiası
Muhdesat iddiası ya ortaklığın giderilmesi davasında ya da kamulaştırılma davalarında ileri sürülebilen bir iddiadır. Ortaklığın giderilmesi davası diğer adıyla izaleyi şüyu davası, paylı ya da elbirliği mülkiyetiyle sahip olunan taşınmaz üzerindeki ortaklığın aynen taksim, aynen taksimi mümkün olmadığı halde satış suretiyle giderilmesi davasıdır. Bu davada maliklerden her biri, taşınmaz üzerindeki yapının kendisine ait olduğunu ileri sürebilir, yani muhdesat iddiasında bulunabilir.
Taraflardan, yani maliklerden biri muhdesat iddiasında bulunur ise hakim, öncelikle diğer taraflara bu iddiayı kabul edip etmediklerini sorar. Eğer taraflar, muhdesat iddiasını kabul ederse ortada bir sorun kalmayacak ve o yapının, muhdesat iddiasında bulunan tarafa ait olduğu kabul edilerek Mahkemece bir hüküm kurulacaktır. Ancak taraflardan biri dahi, muhdesat iddiasını kabul etmez ise Mahkeme, muhdesat iddiasında bulunan tarafa, muhdesat aidiyetinin tespiti davası açması için kesin süre verecektir. Verilen süre içerisinde muhdesat aidiyeti davası açılır ise işbu dava, ortaklığın giderilmesi davası yönünden bekletici mesele yapılacaktır. Yani ortaklığın giderilmesi davasının karara çıkması için, muhdesat aidiyeti davasının sonuçlanması beklenecektir. Verilen süre içerisinde muhdesatın aidiyeti davası açılmaz ise mahkeme, ortaklığın giderilmesi davasına muhdesat iddiası yokmuş gibi devam edecektir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası Nedir
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, eğer diğer taraflar, muhdesat iddiasını kabul etmez ise muhdesat iddiasında bulunan taraf, taşınmaz üzerindeki yapının kendisine ait olduğunu tespit ettirmek için muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açmak zorundadır. Yargıtay, muhdesatın kaçak yapı olması halinde de muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılmasında hukuki yarar olduğunu kabul etmektedir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi; yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası Kime Karşı Açılır ve İspat Yükü Kimdedir
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazın tapuda maliki görünen ve muhdesat iddiasını kabul etmeyen kişilere karşı açılır. İspat külfeti, muhdesat iddiasında bulunan davacı taraftadır. Yargıtay, Muhdesatın kim tarafından, hangi gelir ile, kimin adına ve hesabına, ne zaman ve ne şekilde yaptırıldığına dair detaylı hususların tespitinin yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu nedenle davacı tarafın sunacağı delil ve tanıklar büyük önem arz etmektedir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davasının Ortaklığın Giderilmesi Davasına Etkisi
Muhdesatın aidiyetinin tespitine karar verildiği takdirde muhdesat, tapuda hak sahibi adına tescil edilecek ve ortaklığın giderilmesi davasının sonunda yapı sahibinin hakkı ayrıca belirlenecektir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%…) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır. (Yargıtay 14.Hukuk Dairesi’nin 2017/2296 E., 2019/2496 K ve 20.03.2019 T.)
Av. ÖZNUR YEŞİLNACAR
HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN: 0 541 485 92 48