HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN: 0 541 485 92 48

FESHE BAĞLI OLMAYAN İŞÇİLİK ALACAKLARI

Hafta Tatili Ücreti

İş Kanunu Madde 46 – Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.

İşçilerin kanunen haftanın 7 günlük zaman dilimi içerisinde kesintisiz en az 24 saat (1 gün) dinlenme yani hafta tatili hakkı vardır. İşçi dinlenerek geçirdiği hafta tatiline ait ücretini çalışmadığı halde alacaktır. Bu ücret, işçi çalışmadığı halde ödenmesi gereken bir ücrettir. Ancak işçi hafta tatilinde de çalışırsa (yani haftanın 7 günü de çalışırsa) çalışmadan hak ettiği hafta tatili ücreti olarak bir yevmiye ve bu çalışması fazla çalışma olarak değerlendirildiğinden artı olarak bir buçuk yevmiye olmak üzere toplam 2,5 yevmiye ödenmesi gerekmektedir.

Hafta tatilinde yapılan çalışmanın ispatı işçinin üzerinde, çalışmanın karşılığının ödendiğinin ispatı ise işveren üzerindedir.

HAFTA TATİLİ ÜCRETİ ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI

Hafta tatili ücreti alacağı hukuki olarak ücret alacağı niteliğindedir ve ücret alacağı gibi 5 yıllık zamanaşımına tabidir.  Bu süre ücret alaca­ğının doğduğu tarihten itibaren işlemeye başlar.

Kısmi Süreli – Tam Süreli Ayrımı

Kanun 13. Maddede; “Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.” demektedir.  Görüleceği üzere yasa koyucu, salt iş sözleşmesinin farklı olmasından dolayı tam süreli çalışan işçi ile kısmi süreli çalışan işçi arasında ayrım yapılmasını yasaklamaktadır. Bu doğrultuda işyerinde tam süreli iş sözleşmesi ve kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar arasında saatlik ücret, prim, ikramiye vb. haklar yönünden ayrımcılık yapılamaz. Zira ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatler açısından çalışanlar arasında çalıştıkları sürelere orantılı bir ödeme yapılması gerekmektedir. Örneğin işyerinde haftalık çalışma süresi 45 saat olan tam süreli çalışan işçi ayda 90 lira giyecek yardımı alıyorsa, aynı işyerinde haftada 15 saat kısmi süreli çalışan işçi ise 30 lira giyecek yardımı alacaktır. Kısmi süreli çalışan işçi prim, ikramiye, bayram harçlığı, yakacak veya gıda yardımı gibi menfaatlerden çalıştığı süreyle orantılı olarak faydalanacaktır.

 Hafta Tatili Bakımından Kısmi Süreli İş Sözleşmesi-Tam Süreli İş Sözleşmesi

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 5. maddesinde; kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilerin salt iş sözleşmesi kısmi süreli olduğu için tam süreli emsal işçiye göre ayrımı haklı kılan esaslı bir neden olmadıkça farklı bir işleme tabi tutulamayacağı, 13. maddesi uyarınca  da kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatlerinin, tam süreli iş sözleşmesi ile çalışan emsal işçiye göre çalıştığı süre ile orantılı olarak ödenmesi gerektiği hususu hüküm altına alınmıştır.

 

Kısmi süreli iş sözleşmelerini tam süreli iş sözleşmelerinden ayıran en temel husus haftalık normal çalışma süresinin tam süreli emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmiş olması olmakla birlikte; kısmi süreli iş sözleşmesinin gerçekleşme koşulları haftalık çalışma süresinin tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiden daha az süreyle çalışmayı içermesi, çalışma süresindeki indirimin sözleşmeye dayanması ve kısmi süreli çalışmanın düzenli ve sürekli olması şeklinde üç madde halinde toplanabilir.

İş Kanunu’nun 46. maddesinde hafta tatili; “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63’üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Mezkur Kanunun 63. maddesinde ise çalışma süreleri; “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Hafta tatili ile ilgili düzenlemede haftalık çalışma süresi konusunda 45 saat gibi bir üst sınır getirilmiş ise de alt sınır getirilmemiştir. Kanunda işçinin hafta tatili ve ücretine hak kazanabilmesi için haftada 45 saatlik çalışmayı tamamlaması gerektiğine ilişkin bir hüküm yer almamaktadır. Hafta tatiline hak kazanmak için hafta tatilinden önceki iş günlerinde çalışmış olmak koşulu yeterli görülmüş, 1475 sayılı İş Kanunu’ndaki hafta tatili ücretine hak kazanabilmek için haftanın tatilden önceki 6 işgününde günlük iş sürelerine uygun olarak çalışılmış olması gerektiğine ilişkin düzenlemeye ise 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer verilmemiştir.

4857/5. maddesinde kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçinin tam süreli iş sözleşmesi ile çalışan emsal işçiye göre farklı bir işleme tabi tutulamayacağı hüküm altına alınmıştır.

4857/45. maddesinde ise açık olarak toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmelerine hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatillerde işçilere tanınan haklara, ücretli izinlere ve yüzde usulü ile çalışan işçilerin bu Kanunla tanınan haklarına aykırı hükümler konulamayacağı mutlak emredici olarak düzenlenmiştir. Aynı doğrultuda 4857/46. Madde gerekçesinde; “Bu Kanunun 63 üncü maddesi ile iş sürelerinde sözleşmelerle esnekleşme yapılması yolu açıldığından, hafta tatilinin mutlaka 6 işgünü çalışılmış olmasına bağlı olmaksızın 7 günlük bir zaman dilimi içinde en az 24 saat dinlenme (hafta tatili) verilmesi esası kabul edilmiştir…” denilmektedir. Anlaşılacağı üzere kısmi süreli iş sözleşmesi, Kanunun tam süreli iş sözleşmesine karşı ayrımcılık yasağı ile koruduğu bir düzenlemedir.

HEMEN İLETİŞİME GEÇMEK İÇİN: 0 541 485 92 48